توموروس: تومیریس. شاه ماساژت‌ها و همزمان با کورش هخامنشی. آخرین نبرد کورش با او بود. هرودوت نقل کرده که کورش از ملکه ماساژت‌ها که توموروس نام داشت، به عنوان سومین زن خود خواستگاری کرد، اما با مخالفت و سرزنش او روبرو شد. این مخالفت موجب تحریک کورش و آغاز حمله او به سرزمین ماساژت‌ها شد.

ملکه توموروس برای کورش پیغامی بدین مضمون می‌فرستد که «تو را نصیحت می‌کنم از این کار دست برداری. به فرمانروایی ملت خویش خرسند باش و فرمانروایی من بر ملت خویش را نیز روا دار. افسوس که به سخنم اعتنا نخواهی کرد، چون به کمترین چیزی که اعتنا داری، صلح و صفا است. از نبرد با من درگذر که پیروز نخواهی شد و این برای فرزند کمبوجیه ننگ است که از زنی شکست خورد». با این حال کورش در تصمیم خود مصمم بود. او پسر توموروس را می‌کشد و سر او را در تشتی از خون برای مادر می‌فرستد و حمله خود را آغاز می‌کند. نبردی طولانی و با تلفات بسیار در می‌گیرد و در نهایت کورش با شمار زیادی از سربازان و سپاهیانش کشته می‌شوند. پس از این نبرد، توموروس به بازماندگان کورش پیغام می‌دهد که به‌رغم این پیروزی، چشم طمعی به خاک دیگران ندارد و سرزمین خودش او را کفایت می‌کند.